“范雍,字伯纯,世家太原”原文及译文赏析
范雍,字伯纯,世家太原。雍中进士第,为洛阳县主簿。累官殿中丞。环、原州属羌扰边,以雍为安抚使。建言:“属羌因罪罚羊者,旧输(交纳)钱,而比年(近年)责使出羊,羌人颇以为患。请输钱如旧,罪轻者以汉法赎金。”从之。迁右谏议大夫。
雍在京东时,平滑州水患。以劳加(加授)龙图阁直学士。明年,拜枢密副使。丁母忧,起复,迁给事中。玉清昭应宫灾,章献太后泣对大臣曰:“先帝竭力成此宫,一夕延燎几尽,惟一二小殿存尔。”雍抗言曰:“不若悉燔(fán,烧)之也。先朝以此竭天下之力,遽为灰烬,非出人意;如因其所存,又将葺之,则民不堪命,非所以畏天戒也。”时王曾亦止之,遂诏勿葺。迁尚书礼部侍郎。
太后崩,罢为户部侍郎。陈安边六事,又请于天雄军聚甲兵以备河北,于永兴军、河中府益募土兵①以备陕西,即泾原、环庆有警,河中援之。
既而元昊反,拜振武军节度使。因言:“延州最当贼冲,地阔而砦②栅疏,近者百里,远者二百里,土兵寡弱,又无宿将为用,而贼出入于此,请益(增加)师。”不报。元昊先遣人通款于雍,雍信之,不设备。一日,引兵数万破金明砦zhài,乘胜至城下。会大将石元孙领兵出境,守城者才数百人。雍召刘平于庆州,平帅师来援,合元孙兵与贼夜战三川口,大败,平、元孙皆为贼所执。雍闭门坚守,会夜大雪,贼解去,城得不陷。左迁户部侍郎。居一岁,复吏部侍郎。
雍为治尚恕(崇尚宽恕),好谋而少成。在陕西,尝请于商、虢置监铸铁钱,后不可行;又括(汇集)诸路牛以兴营田,亦随废。颇知人,喜荐士,后多至公卿者。狄青为小校时,坐法当斩,雍贷之。
初完永兴城或言其非便(妥当)诏止其役雍匿诏而趣(催促)成之。明年,贼犯定川,邠、岐之间皆恐,而永兴独不忧寇。又迁礼部尚书,卒。赠太子太师,谥忠献。
(选自《宋史》卷二百八十八列传第四十七,有删节。2014韶关联考)
【注】①土兵,宋代设于西北边境及广南两路的地方性兵种,亦称土军。②砦同“寨”。守卫用的栅栏、营垒。鹿砦,一种军用障碍物,把树木的枝干交叉放置,形状像鹿角。
1.对下列句子中加点的词解释,错误的一项
A.不若悉燔之也 焚烧
B.遽为灰烬 迅速
C.又无宿将为用 经验丰富的老将
D.会大将石元孙领兵出境 会合
2.下列各组句子中,加点词的意义和用法都相同的一组是
A.先朝以此竭天下之力 河中府益募土兵以备陕西
B.好谋而少成 而永兴独不忧寇
C.以雍为安抚使 平、元孙皆为贼所执
D.而贼出入于此 元昊先遣人通款于雍
3.下列句子中,断句正确的一项是
A.初/完永兴城/或言其非便/诏止其役/雍匿诏而趣成之
B.初/完永兴城/或言其非/便诏止其役/雍匿诏而趣成之。
C.初完永兴城/或言其非/便诏止其役/雍匿诏而趣/成之。
D.初完永兴城/或言其非便/诏止其役/雍匿诏而趣/成之。
4.下列对原文有关内容的分析和概括,不正确的一项是
A.范雍历任多个官职,从属于环州、原州两地的羌人侵扰边境,范雍找到问题的所在,朝廷也听从了他的建议,后来他还消除了滑州水涝的灾害。
B.玉清昭应宫遭遇火灾,章献太后很伤心,有心想重新修葺宫殿,但遭到了范雍的反对,当时丞相王曾也制止修葺,于是皇帝下诏不要修葺。
C.范雍能鉴察人,喜欢推荐贤士。他曾建议聚集铠甲兵械和增加招募土兵来增强抵御力,但没被朝廷重视。曾经请求商、虢两地置监铸造铁钱也没有执行下去。
D.李元昊谋反,先派遣人和范雍通和言好,范雍相信他,不设防备,后来李元昊突然攻破金明砦,范雍向刘平求救,虽遭受惨重的失败,但城池并没有被攻陷。
5.根据具体要求,分别完成下列各题。
(1)翻译下列句子。①丁母忧,起复,迁给事中。②狄青为小校时,坐法当斩,雍贷之。
(2)从文中找出两个能表现范雍有预见性的例子。(可自己概括,也可引用原文)
【答案】
1、D会:恰逢。
2、B而,连词表转折(A介词,因为/连词,来;C动词,做/介词,被;D介词,在/介词,跟,和)
3、A
4、C“建议聚集铠甲兵械和增加招募土兵来增强抵御力,没被朝廷重视”错,文中并没有提及朝廷没重视聚集铠甲兵械和增加招募土兵来增强抵御力这个建议。
5、(1)①范雍遭逢母亲丧事,服丧期未满而应召任职,朝廷升迁他为给事中。(“丁母忧”、“迁”各1分,大意1分,“起复”翻译成“再次起用”“重新做官”也可以)②狄青担任小校时,触犯法律应当被斩首,范雍宽恕了他。(“为”、“坐”、“贷”各1分,大意1分)(2)①请于天雄军聚甲兵以备河北,于永兴军、河中府益募土兵以备陕西。②为延州请求增加军力。③完永兴城。(答对1点给2分,答对2点给3分。找出的事例只要能体现范雍有预见性,即可给分。)
【译文】
范雍,字伯纯,世代都居住在太原。范雍考中进士,任洛阳县主簿。做官一直做到官殿中丞。从属于环州、原州两地的羌人侵扰边境,朝廷任命范雍为安抚使。范雍建议说:“居住在边境内的羌人因为犯罪会被罚用羊来抵罪,过去是缴纳钱,但是近年处罚却是责令用羊来抵罪,羌人很忧虑这件事。请求还是按照过去那样缴纳钱,罪行轻的人按照汉人的法律交纳赎金即可。”朝廷听从了他的建议。范雍升为了右谏议大夫。
范雍在京东时,消除了滑州水涝的灾害。因为功劳加授予他龙图阁直学士。第二年,任命他为枢密副使。后来范雍遭逢母亲丧事,服丧期未满而应召任职,朝廷升迁他为给事中。。玉清昭应宫遭遇火灾,章献太后哭着对大臣说:“先帝竭尽全力建成这个宫殿,一个晚上蔓延的大火几乎把它烧光了,只是剩下一两个小殿罢了。”范雍抗议说:“不如全都焚烧完算了。先帝因为这个耗尽了天下所有的物力与财力,迅速化为灰烬,并非人的意愿;如果因为这仅存的小殿,又将要修葺它,百姓没办法承受这沉重的劳役,这不是用来敬畏上天儆戒的办法。”当时丞相王曾也制止修葺,于是皇帝下诏不要修葺。范雍被升任尚书礼部侍郎。
太后死后,罢免范雍原来的官职,任命他为户部侍郎。范雍陈述安定边境的六事,又向天雄军请求聚集铠甲兵械来防备河北,从永兴军、河中府增加招募土兵来防备陕西,如果泾原、环庆有紧急情况,河中就能增援。
不久李元昊谋反,朝廷授予范雍振武军节度使。于是说:“延州在贼军道路的冲要处,地阔而且为防御而设的竹木栅栏等障碍物分散(周边的防御工事少),工事之间近的一百里,远的二百里,土兵少且弱小,又没有老将可任用的,但贼军在这里出没,请求增加军队。”但要求没有得到批复。李元昊先派遣人和范雍通和言好,范雍相信他,不设防备。一天,李元昊率领几万人的军队攻破金明砦,趁着胜利的形势打到城下。恰逢大将石元孙率领军队离开国境,守城的人才几百人。范雍召唤在庆州的刘平,刘平率领军队前来支援,会合石元孙的军队,与贼军连夜在三川口大战,遭受惨重的失败,刘平、石元孙都被贼军抓获俘虏。范雍闭门坚守,恰逢当夜下大雪,贼军解围后离开,城池才能得以不被攻陷。范雍被降低官职调动任户部侍郎。过了一年后,重新任命他做吏部侍郎。
范雍治理政事崇尚宽容,喜欢出主意但是少有成功的。在陕西,曾经向商、虢两地的置监请求铸造铁钱,后来不能执行下去;又汇集各地的牛来振兴官田,随后也荒废了。他很能鉴察人的品行﹑才能,喜欢推荐贤士,这些人后来大多官至公卿级别。狄青担任小校时,触犯法律,按照法律应当被斩首,范雍宽恕了他。
起初,范雍想在永兴城加固城墙,有人说此事不妥,皇帝下诏制止这项工程,范雍把诏书藏起,催促完成了这项工程。第二年,贼军侵犯定川,邠、岐两地都害怕,只有永兴不担心敌寇。后来范雍又升职任礼部尚书,后病逝。追赠太子太师的称号,谥号忠献。
- 上一篇:袁宏道《文漪堂记》原文及译文赏析
- 下一篇:韩愈《乌氏庙碑铭》原文及译文赏析
猜您喜欢更多》
与““范雍,字伯纯,世家太原”原文及译文赏析”相关高中文言文阅读
- 王孙满对楚子原文及
- 庄子与惠子游于濠梁
- 陈情表原文及翻译一
- 2021年最新与朱元思
- 得过且过文言文翻译
- 口技文言文翻译及原
- 马说
- 狼子野心文言文翻译
- 诫兄子严敦书原文及
- 二犬情深文言文原文
- 游褒禅山记文言文翻
- 湖心亭看雪文言文知
- 北山移文原文及翻译
- 爱莲说翻译劝解及写
- 桃花源记翻译及译文
- 扁鹊见蔡桓公文言文
- 孟母三迁的故事 孟
- 朱子家训的解释和意
- 介之推不言禄主要内
- 扁鹊见蔡桓公的寓意
- 六一居士传原文及翻
- 方山子传的主旨是什
- 《明史·杨继盛传》
- 项羽之死知识点归纳
- 送东阳马生序原文翻
- 战国策文言文翻译及
- 《卫灵公天寒凿池》
- 大道之行文言文阅读
- 《大道之行》文言文
- 苏轼作品大勇文言文
精品推荐
分类导航
- 唐诗三百首
- 古诗三百首
- 宋词精选
- 元曲精选
- 古诗十九首
- 小学古诗
- 小学生必背古诗80首
- 小学生必背古诗70首
- 写景的古诗
- 咏物诗
- 描写春天的古诗
- 描写夏天的古诗
- 描写秋天的古诗
- 描写冬天的古诗
- 描写雨的古诗
- 描写雪的古诗
- 描写风的古诗
- 描写花的古诗
- 描写梅花的古诗
- 描写荷花的古诗
- 描写柳树的古诗
- 描写月亮的古诗
- 描写山的古诗
- 描写水的古诗
- 描写长江的古诗
- 描写黄河的古诗
- 描写儿童的古诗
- 山水诗
- 田园诗
- 边塞诗
- 含有地名的古诗
- 节日古诗
- 春节古诗
- 元宵节古诗
- 清明节古诗
- 端午节古诗
- 七夕古诗
- 中秋节古诗
- 重阳节古诗
- 古代抒情诗
- 伤怀的古诗
- 咏史怀古诗
- 爱国古诗
- 送别诗
- 离别诗
- 思乡诗
- 思念的诗
- 爱情古诗
- 励志古诗
- 哲理诗
- 闺怨诗
- 赞美老师的古诗
- 赞美母亲的古诗
- 关于友情的古诗
- 关于战争的古诗
- 忧国忧民的古诗
- 婉约诗词
- 豪放诗词
- 人生必背古诗
- 论语
- 诗经
- 孙子兵法
- 三十六计
- 史记
- 周易
- 山海经
- 资治通鉴
- 黄帝内经
- 了凡四训
- 梦溪笔谈
- 千字文
- 世说新语
- 左传
- 大学
- 中庸
- 尚书
- 礼记
- 周礼
- 仪礼
- 庄子
- 鬼谷子
- 老子
- 孟子
- 墨子
- 荀子
- 韩非子
- 列子
- 淮南子
- 管子
- 尉缭子
- 吴子
- 伤寒论
- 天工开物
- 素书
- 汉书
- 文心雕龙
- 吕氏春秋
- 孝经
- 孔子家语
- 颜氏家训
- 孙膑兵法
- 搜神记
- 笑林广记
- 楚辞
- 乐府诗集
- 论衡
- 百战奇略
- 战国策
- 三国志注
- 将苑
- 六韬三略
- 反经
- 公孙龙子
- 司马法
- 逸周书
- 黄帝四经
- 清官贪官传
- 睡虎地秦墓竹简
- 贞观政要
- 金刚经
- 佛说四十二章经
- 水经注
- 农桑辑要
- 文昌孝经
- 六祖坛经
- 地藏经
- 徐霞客游记
- 弟子规
- 增广贤文
- 幼学琼林
- 冰鉴
- 容斋随笔
- 智囊
- 围炉夜话
- 商君书
- 魏书
- 周书
- 三字经
- 子夏易传
- 笠翁对韵
- 公羊传
- 尔雅
- 三国志
- 后汉书
- 明史
- 晋书
- 宋史
- 新唐书
- 旧唐书
- 隋书
- 元史
- 宋书
- 北齐书
- 新五代史
- 陈书
- 金史
- 南齐书
- 梁书
- 旧五代史
- 辽史
- 北史
- 南史
- 续资治通鉴
- 明季北略
- 浮生六记
- 高士传
- 大唐西域记
- 传习录
- 小窗幽记
- 国语
- 说苑
- 本草纲目
- 神农本草经
- 难经
- 千金方
- 奇经八脉考
- 濒湖脉学
- 棋经十三篇
- 古画品录
- 茶经
- 百家姓
- 智囊(选录)
- 罗织经
- 朱子家训
- 陶庵梦忆
- 红楼梦
- 三国演义
- 聊斋志异
- 西游记
- 水浒传
- 儒林外史
- 封神演义
- 太平广记
- 警世通言
- 镜花缘
- 醒世恒言
- 剪灯新话
- 隋唐演义
- 初刻拍案惊奇
- 老残游记
- 博物志
- 孽海花
- 三侠五义
- 穆天子传
- 二刻拍案惊奇
- 喻世明言
- 说唐全传
- 老残游记续集
- 三刻拍案惊奇
- 四十二章经
- 心经
- 法华经
- 华严经
- 楞伽经
- 无量寿经
- 圆觉经
- 易传
- 抱朴子
- 阴符经
- 黄庭经
- 文子
- 太玄经
- 悟真篇
- 声律启蒙
- 随园诗话