“而处之中土”下一句是什么
时间:1970-01-01 08:00:00“而处之中土”下一句是:“寒然后为之衣”, 这是出自于 唐朝 韩愈 所著的《原道》。
原道
作者:韩愈 朝代:唐朝
博爱之谓仁,
行而宜之之谓义,
由是而之焉之谓道,
足乎己而无待于外之谓德。
仁与义为定名,
道与德为虚位。
故道有君子小人,
而德有凶有吉。
老子之小仁义,
非毁之也,
其见者小也。
坐井而观天,
曰天小者,
非天小也。
彼以煦煦为仁,
孑孑为义,
其小之也则宜。
其所谓道,
道其所道,
非吾所谓道也。
其所谓德,
德其所德,
非吾所谓德也。
凡吾所谓道德云者,
合仁与义言之也,
天下之公言也。
老子之所谓道德云者,
去仁与义言之也,
一人之私言也。
周道衰,
孔子没,
火于秦,
黄老于汉,
佛于晋、魏、梁、隋之间。
其言道德仁义者,
不入于杨,
则归于墨;
不入于老,
则归于佛。
入于彼,
必出于此。
入者主之,
出者奴之;
入者附之,
出者污之。
噫!
后之人其欲闻仁义道德之说,
孰从而听之?
老者曰:“孔子,
吾师之弟子也。
”佛者曰:“孔子,
吾师之弟子也。
”为孔子者,
习闻其说,
乐其诞而自小也,
亦曰“吾师亦尝师之”云尔。
不惟举之于其,
口而又笔之于其。
噫!
后之人虽欲闻仁义道德之说,
其孰从而求之?
甚矣,
人之好怪也,
不求其端,
不讯其末,
惟怪之欲闻。
古之为民者四,
今之为民者六。
古之教者处其一,
今之教者处其三。
农之家一,
而食粟之家六。
工之家一,
而用器之家六。
贾之家一,
而资焉之家六。
奈之何民不穷且盗也?
古之时,
人之害多矣。
有圣人者立,
然后教之以相生相养之道。
为之君,
为之师。
驱其虫蛇禽兽,
而处之中土。
寒然后为之衣,
饥然后为之食。
木处而颠,
土处而病也,
然后为之宫室。
为之工以赡其器用,
为之贾以通其有无,
为之医药以济其夭死,
为之葬埋祭祀以长其恩爱,
为之礼以次其先后,
为之乐以宣其湮郁,
为之政以率其怠倦,
为之刑以锄其强梗。
相欺也,
为之符、玺、斗斛、权衡以信之。
相夺也,
为之城郭甲兵以守之。
害至而为之备,
患生而为之防。
今其言曰:“圣人不死,
大盗不止。
剖斗折衡,
而民不争。
”呜呼!
其亦不思而已矣。
如古之无圣人,
人之类灭久矣。
何也?
无羽毛鳞介以居寒热也,
无爪牙以争食也。
是故君者,
出令者也;
臣者,
行君之令而致之民者也;
民者,
出粟米麻丝,
作器皿,
通货财,
以事其上者也。
君不出令,
则失其所以为君;
臣不行君之令而致之民,
则失其所以为臣;
民不出粟米麻丝,
作器皿,
通货财,
以事其上,
则诛。
今其法曰,
必弃而君臣,
去而父子,
禁而相生相养之道,
以求其所谓清净寂灭者。
呜呼!
其亦幸而出于三代之后,
不见黜于禹、汤、文、武、周公、孔子也。
其亦不幸而不出于三代之前,
不见正于禹、汤、文、武、周公、孔子也。
帝之与王,
其号虽殊,
其所以为圣一也。
夏葛而冬裘,
渴饮而饥食,
其事虽殊,
其所以为智一也。
今其言曰:“曷不为太古之无事”?
”是亦责冬之裘者曰:“曷不为葛之之易也?
”责饥之食者曰:“曷不为饮之之易也?
”传曰:“古之欲明明德于天下者,
先治其国;
欲治其国者,
先齐其家;
欲齐其家者,
先修其身;
欲修其身者,
先正其心;
欲正其心者,
先诚其意。
”然则古之所谓正心而诚意者,
将以有为也。
今也欲治其心而外天下国家,
灭其天常,
子焉而不父其父,
臣焉而不君其君,
民焉而不事其事。
孔子之作《春秋》也,
诸侯用夷礼则夷之,
进于中国则中国之。
经曰:“夷狄之有君,
不如诸夏之亡。
”《诗》曰:戎狄是膺,
荆舒是惩”今也举夷狄之法,
而加之先王之教之上,
几何其不胥而为夷也?
夫所谓先王之教者,
何也?
博爱之谓仁,
行而宜之之谓义。
由是而之焉之谓道。
足乎己无待于外之谓德。
其文:《诗》、《书》、《易》、《春秋》;
其法:礼、乐、刑、政;
其民:士、农、工、贾;
其位:君臣、父子、师友、宾主、昆弟、夫妇;
其服:麻、丝;
其居:宫、室;
其食:粟米、果蔬、鱼肉。
其为道易明,
而其为教易行也。
是故以之为己,
则顺而祥;
以之为人,
则爱而公;
以之为心,
则和而平;
以之为天下国家,
无所处而不当。
是故生则得其情,
死则尽其常。
效焉而天神假,
庙焉而人鬼飨。
曰:“斯道也,
何道也?
”曰:“斯吾所谓道也,
非向所谓老与佛之道也。
尧以是传之舜,
舜以是传之禹,
禹以是传之汤,
汤以是传之文、武、周公,
文、武、周公传之孔子,
孔子传之孟轲,
轲之死,
不得其传焉。
荀与扬也,
择焉而不精,
语焉而不详。
由周公而上,
上而为君,
故其事行。
由周公而下,
下而为臣,
故其说长。
然则如之何而可也?
曰:“不塞不流,
不止不行。
人其人,
火其书,
庐其居。
明先王之道以道之,
鳏寡孤独废疾者有养也。
其亦庶乎其可也!
”
- 上一篇:“而处之中土”上一句是什么
- 下一篇:“而处之中土”下一句是什么
猜您喜欢更多》
- “料今宵、梦到西园”下一句是什
- 《汉宫春·立春日》第十四句是什
- “问何人、会解连环”下一句是什
- “年时燕子”下一句是什么
- 《汉宫春·立春日》第十七句是什
- 《汉宫春·立春日》第十二句是什
- 《汉宫春·立春日》第十三句是什
- “生怕见、花开花落”下一句是什
- “便薰梅染柳”下一句是什么
- “清愁不断”下一句是什么
- “料今宵、梦到西园”上一句是什
- 《汉宫春·立春日》第十六句是什
- “却笑东风从此”下一句是什么
- “问何人、会解连环”上一句是什
- 《汉宫春·立春日》第九句是什么
- 《汉宫春·立春日》第七句是什么
- “转变朱颜”上一句是什么
- “更传青韭堆盘”下一句是什么
- “转变朱颜”下一句是什么
- 《汉宫春·立春日》第十一句是什
- “更传青韭堆盘”上一句是什么
- “浑未办、黄柑荐酒”下一句是什
- “闲时又来镜里”下一句是什么
- 《汉宫春·立春日》第十句是什么
- 《汉宫春·立春日》第八句是什么
- “更没些闲”下一句是什么
- “更没些闲”上一句是什么
- 《汉宫春·立春日》第十五句是什
- 《汉宫春·立春日》第六句是什么
- 《汉宫春·立春日》第十八句是什
精品推荐
- 第19课 我喜欢的鸟_第一课时(二等奖)(人美杨永善版二年级下册)_T644386
- 3月2日小学二年级数学下册(数一数)
- 精品·同步课程 历史 八年级 上册 第15集 近代科学技术与思想文化
- 六年级英语下册上海牛津版教材讲解 U1单词
- 【部编】人教版语文七年级下册《逢入京使》优质课教学视频+PPT课件+教案,辽宁省
- 沪教版牛津小学英语(深圳用)五年级下册 Unit 1
- 【部编】人教版语文七年级下册《逢入京使》优质课教学视频+PPT课件+教案,安徽省
- 苏科版数学八年级下册9.2《中心对称和中心对称图形》
- 第五单元 民族艺术的瑰宝_15. 多姿多彩的民族服饰_第二课时(市一等奖)(岭南版六年级上册)_T129830
- 【部编】人教版语文七年级下册《老山界》优质课教学视频+PPT课件+教案,安徽省
分类导航
- 唐诗三百首
- 古诗三百首
- 宋词精选
- 元曲精选
- 古诗十九首
- 小学古诗
- 小学生必背古诗80首
- 小学生必背古诗70首
- 写景的古诗
- 咏物诗
- 描写春天的古诗
- 描写夏天的古诗
- 描写秋天的古诗
- 描写冬天的古诗
- 描写雨的古诗
- 描写雪的古诗
- 描写风的古诗
- 描写花的古诗
- 描写梅花的古诗
- 描写荷花的古诗
- 描写柳树的古诗
- 描写月亮的古诗
- 描写山的古诗
- 描写水的古诗
- 描写长江的古诗
- 描写黄河的古诗
- 描写儿童的古诗
- 山水诗
- 田园诗
- 边塞诗
- 含有地名的古诗
- 节日古诗
- 春节古诗
- 元宵节古诗
- 清明节古诗
- 端午节古诗
- 七夕古诗
- 中秋节古诗
- 重阳节古诗
- 古代抒情诗
- 伤怀的古诗
- 咏史怀古诗
- 爱国古诗
- 送别诗
- 离别诗
- 思乡诗
- 思念的诗
- 爱情古诗
- 励志古诗
- 哲理诗
- 闺怨诗
- 赞美老师的古诗
- 赞美母亲的古诗
- 关于友情的古诗
- 关于战争的古诗
- 忧国忧民的古诗
- 婉约诗词
- 豪放诗词
- 人生必背古诗
- 论语
- 诗经
- 孙子兵法
- 三十六计
- 史记
- 周易
- 山海经
- 资治通鉴
- 黄帝内经
- 了凡四训
- 梦溪笔谈
- 千字文
- 世说新语
- 左传
- 大学
- 中庸
- 尚书
- 礼记
- 周礼
- 仪礼
- 庄子
- 鬼谷子
- 老子
- 孟子
- 墨子
- 荀子
- 韩非子
- 列子
- 淮南子
- 管子
- 尉缭子
- 吴子
- 伤寒论
- 天工开物
- 素书
- 汉书
- 文心雕龙
- 吕氏春秋
- 孝经
- 孔子家语
- 颜氏家训
- 孙膑兵法
- 搜神记
- 笑林广记
- 楚辞
- 乐府诗集
- 论衡
- 百战奇略
- 战国策
- 三国志注
- 将苑
- 六韬三略
- 反经
- 公孙龙子
- 司马法
- 逸周书
- 黄帝四经
- 清官贪官传
- 睡虎地秦墓竹简
- 贞观政要
- 金刚经
- 佛说四十二章经
- 水经注
- 农桑辑要
- 文昌孝经
- 六祖坛经
- 地藏经
- 徐霞客游记
- 弟子规
- 增广贤文
- 幼学琼林
- 冰鉴
- 容斋随笔
- 智囊
- 围炉夜话
- 商君书
- 魏书
- 周书
- 三字经
- 子夏易传
- 笠翁对韵
- 公羊传
- 尔雅
- 三国志
- 后汉书
- 明史
- 晋书
- 宋史
- 新唐书
- 旧唐书
- 隋书
- 元史
- 宋书
- 北齐书
- 新五代史
- 陈书
- 金史
- 南齐书
- 梁书
- 旧五代史
- 辽史
- 北史
- 南史
- 续资治通鉴
- 明季北略
- 浮生六记
- 高士传
- 大唐西域记
- 传习录
- 小窗幽记
- 国语
- 说苑
- 本草纲目
- 神农本草经
- 难经
- 千金方
- 奇经八脉考
- 濒湖脉学
- 棋经十三篇
- 古画品录
- 茶经
- 百家姓
- 智囊(选录)
- 罗织经
- 朱子家训
- 陶庵梦忆
- 红楼梦
- 三国演义
- 聊斋志异
- 西游记
- 水浒传
- 儒林外史
- 封神演义
- 太平广记
- 警世通言
- 镜花缘
- 醒世恒言
- 剪灯新话
- 隋唐演义
- 初刻拍案惊奇
- 老残游记
- 博物志
- 孽海花
- 三侠五义
- 穆天子传
- 二刻拍案惊奇
- 喻世明言
- 说唐全传
- 老残游记续集
- 三刻拍案惊奇
- 四十二章经
- 心经
- 法华经
- 华严经
- 楞伽经
- 无量寿经
- 圆觉经
- 易传
- 抱朴子
- 阴符经
- 黄庭经
- 文子
- 太玄经
- 悟真篇
- 声律启蒙
- 随园诗话