“《说难》、《孤愤》”上一句是什么
时间:1970-01-01 08:00:00“《说难》、《孤愤》”上一句是:“韩非囚秦”, 这是出自于 汉朝 司马迁 所著的《太史公自序》。
太史公自序
作者:司马迁 朝代:汉朝
太史公曰:“先人有言:‘自周公卒五百岁而有孔子。
孔子卒后至于今五百岁,
有能绍明世、正《易传》,
继《春秋》、本《诗》、《书》、《礼》、《乐》之际?
’”意在斯乎!
意在斯乎!
小子何敢让焉!
上大夫壶遂曰:“昔孔子何为而作《春秋》哉”?
太史公曰:“余闻董生曰:‘周道衰废,
孔子为鲁司寇,
诸侯害子,
大夫雍之。
孔子知言之不用,
道之不行也,
是非二百四十二年之中,
以为天下仪表,
贬天子,
退诸侯,
讨大夫,
以达王事而已矣。
’子曰:‘我欲载之空言,
不如见之于行事之深切著明也。
’夫《春秋》,
上明三王之道,
下辨人事之纪,
别嫌疑,
明是非,
定犹豫,
善善恶恶,
贤贤贱不肖,
存亡国,
继绝世,
补弊起废,
王道之大者也。
《易》著天地、阴阳、四时、五行,
故长于变;
《礼》经纪人伦,
故长于行;
《书》记先王之事,
。
故长于政;
《诗》记山川、溪谷、禽兽、草木、牝牡、雌雄,
故长于风;
《乐》乐所以立,
故长于和;
《春秋》辨是非,
故长于治人。
是故《礼》以节人,
《乐》以发和,
《书》以道事,
《诗》以达意,
《易》以道化,
《春秋》以道义。
拨乱世反之正,
莫近于《春秋》。
《春秋》文成数万,
其指数千。
万物之散聚皆在《春秋》。
《春秋》之中,
弑君三十六,
亡国五十二,
诸侯奔走不得保其社稷者不可胜数。
察其所以,
皆失其本已。
故《易》曰‘失之毫厘,
差之千里。
’故曰‘臣弑君,
子弑父,
非一旦一夕之故也,
其渐久矣’。
故有国者不可以不知《春秋》,
前有谗而弗见,
后有贼而不知。
为人臣者不可以不知《春秋》,
守经事而不知其宜,
遭变事而不知其权。
为人君父而不通于《春秋》之义者,
必蒙首恶之名。
为人臣子而不通于《春秋》之义者,
必陷篡弑之诛,
死罪之名。
其实皆以为善,
为之不知其义,
被之空言而不敢辞。
夫不通礼义之旨,
至于君不君,
臣不臣,
父不父,
子不子。
夫君不君则犯,
臣不臣则诛,
父不父则无道,
子不子则不孝。
此四行者,
天下之大过也。
以天下之大过予之,
则受而弗敢辞。
故《春秋》者,
礼义之大宗也。
夫礼禁未然之前,
法施已然之后;
法之所为用者易见,
而礼之所为禁者难知。
”壶遂曰:“孔子之时,
上无明君,
下不得任用,
故作《春秋》,
垂空文以断礼义,
当一王之法。
今夫子上遇明天子,
下得守职,
万事既具,
咸各序其宜,
夫子所论,
欲以何明?
”太史公曰:“唯唯,
否否,
不然。
余闻之先人曰:‘伏羲至纯厚,
作《易》八卦。
尧舜之盛,
《尚书》载之,
礼乐作焉。
汤武之隆,
诗人歌之。
《春秋》采善贬恶,
推三代之德,
褒周室,
非独刺讥而已也。
’汉兴以来,
至明天子,
获符瑞,
封禅,
改正朔,
易服色,
受命于穆清,
泽流罔极,
海外殊俗,
重译款塞,
请来献见者不可胜道。
臣下百官力诵圣德,
犹不能宣尽其意。
且士贤能而不用,
有国者之耻;
主上明圣而德不布闻,
有司之过也。
且余尝掌其官,
废明圣盛德不载,
灭功臣世家贤大夫之业不述,
堕先人所言,
罪莫大焉。
余所谓述故事,
整齐其世传,
非所谓作也,
而君比之于《春秋》,
谬矣。
”于是论次其文。
七年而太史公遭李陵之祸,
幽于缧绁。
乃喟然而叹曰:“是余之罪也夫。
是余之罪也夫!
身毁不用矣!
”退而深惟曰:“夫《诗》、《书》隐约者,
欲遂其志之思也。
昔西伯拘羑里,
演《周易》;
孔子厄陈、蔡,
作《春秋》;
屈原放逐,
著《离骚》;
左丘失明,
厥有《国语》;
孙子膑脚,
而论兵法;
不韦迁蜀,
世传《吕览》;
韩非囚秦,
《说难》、《孤愤》;
《诗》三百篇,
大抵贤圣发愤之所为作也。
此人皆意有所郁结,
不得通其道也,
故述往事,
思来者。
”于是卒述陶唐以来,
至于麟止,
自黄帝始。
- 上一篇:《太史公自序》第一七十八句是什么
- 下一篇:“《说难》、《孤愤》”下一句是什么
猜您喜欢更多》
- 《答秦嘉诗》第十六句是什么
- 《答秦嘉诗》第十三句是什么
- 《答秦嘉诗》第六句是什么
- 《答秦嘉诗》第八句是什么
- “去我兮日乖”下一句是什么
- “旷废兮侍觐”下一句是什么
- “远适兮京师”上一句是什么
- “情敬兮有违”上一句是什么
- 《答秦嘉诗》第五句是什么
- “悠悠兮离别”下一句是什么
- “无因兮叙怀”下一句是什么
- “君今兮奉命”下一句是什么
- “思君兮感结”下一句是什么
- “君发兮引迈”下一句是什么
- “去我兮日乖”上一句是什么
- “瞻望兮踊跃”下一句是什么
- “无因兮叙怀”上一句是什么
- 《答秦嘉诗》第十二句是什么
- 《答秦嘉诗》第九句是什么
- 《答秦嘉诗》第十一句是什么
- “伫立兮徘徊”上一句是什么
- 《答秦嘉诗》第七句是什么
- 《答秦嘉诗》第十句是什么
- “梦想兮容辉”上一句是什么
- “情敬兮有违”下一句是什么
- “梦想兮容辉”下一句是什么
- “远适兮京师”下一句是什么
- 《答秦嘉诗》第十五句是什么
- “伫立兮徘徊”下一句是什么
- 《答秦嘉诗》第十四句是什么
精品推荐
分类导航
- 唐诗三百首
- 古诗三百首
- 宋词精选
- 元曲精选
- 古诗十九首
- 小学古诗
- 小学生必背古诗80首
- 小学生必背古诗70首
- 写景的古诗
- 咏物诗
- 描写春天的古诗
- 描写夏天的古诗
- 描写秋天的古诗
- 描写冬天的古诗
- 描写雨的古诗
- 描写雪的古诗
- 描写风的古诗
- 描写花的古诗
- 描写梅花的古诗
- 描写荷花的古诗
- 描写柳树的古诗
- 描写月亮的古诗
- 描写山的古诗
- 描写水的古诗
- 描写长江的古诗
- 描写黄河的古诗
- 描写儿童的古诗
- 山水诗
- 田园诗
- 边塞诗
- 含有地名的古诗
- 节日古诗
- 春节古诗
- 元宵节古诗
- 清明节古诗
- 端午节古诗
- 七夕古诗
- 中秋节古诗
- 重阳节古诗
- 古代抒情诗
- 伤怀的古诗
- 咏史怀古诗
- 爱国古诗
- 送别诗
- 离别诗
- 思乡诗
- 思念的诗
- 爱情古诗
- 励志古诗
- 哲理诗
- 闺怨诗
- 赞美老师的古诗
- 赞美母亲的古诗
- 关于友情的古诗
- 关于战争的古诗
- 忧国忧民的古诗
- 婉约诗词
- 豪放诗词
- 人生必背古诗
- 论语
- 诗经
- 孙子兵法
- 三十六计
- 史记
- 周易
- 山海经
- 资治通鉴
- 黄帝内经
- 了凡四训
- 梦溪笔谈
- 千字文
- 世说新语
- 左传
- 大学
- 中庸
- 尚书
- 礼记
- 周礼
- 仪礼
- 庄子
- 鬼谷子
- 老子
- 孟子
- 墨子
- 荀子
- 韩非子
- 列子
- 淮南子
- 管子
- 尉缭子
- 吴子
- 伤寒论
- 天工开物
- 素书
- 汉书
- 文心雕龙
- 吕氏春秋
- 孝经
- 孔子家语
- 颜氏家训
- 孙膑兵法
- 搜神记
- 笑林广记
- 楚辞
- 乐府诗集
- 论衡
- 百战奇略
- 战国策
- 三国志注
- 将苑
- 六韬三略
- 反经
- 公孙龙子
- 司马法
- 逸周书
- 黄帝四经
- 清官贪官传
- 睡虎地秦墓竹简
- 贞观政要
- 金刚经
- 佛说四十二章经
- 水经注
- 农桑辑要
- 文昌孝经
- 六祖坛经
- 地藏经
- 徐霞客游记
- 弟子规
- 增广贤文
- 幼学琼林
- 冰鉴
- 容斋随笔
- 智囊
- 围炉夜话
- 商君书
- 魏书
- 周书
- 三字经
- 子夏易传
- 笠翁对韵
- 公羊传
- 尔雅
- 三国志
- 后汉书
- 明史
- 晋书
- 宋史
- 新唐书
- 旧唐书
- 隋书
- 元史
- 宋书
- 北齐书
- 新五代史
- 陈书
- 金史
- 南齐书
- 梁书
- 旧五代史
- 辽史
- 北史
- 南史
- 续资治通鉴
- 明季北略
- 浮生六记
- 高士传
- 大唐西域记
- 传习录
- 小窗幽记
- 国语
- 说苑
- 本草纲目
- 神农本草经
- 难经
- 千金方
- 奇经八脉考
- 濒湖脉学
- 棋经十三篇
- 古画品录
- 茶经
- 百家姓
- 智囊(选录)
- 罗织经
- 朱子家训
- 陶庵梦忆
- 红楼梦
- 三国演义
- 聊斋志异
- 西游记
- 水浒传
- 儒林外史
- 封神演义
- 太平广记
- 警世通言
- 镜花缘
- 醒世恒言
- 剪灯新话
- 隋唐演义
- 初刻拍案惊奇
- 老残游记
- 博物志
- 孽海花
- 三侠五义
- 穆天子传
- 二刻拍案惊奇
- 喻世明言
- 说唐全传
- 老残游记续集
- 三刻拍案惊奇
- 四十二章经
- 心经
- 法华经
- 华严经
- 楞伽经
- 无量寿经
- 圆觉经
- 易传
- 抱朴子
- 阴符经
- 黄庭经
- 文子
- 太玄经
- 悟真篇
- 声律启蒙
- 随园诗话