空壹郁,共谁语。
出自宋诗人辛弃疾的《贺新郎 和徐斯远下第谢诸公载酒相访韵》
逸气轩眉宇。
似王良、轻车熟路,骅骝欲舞。
我觉君非池中物,咫尺蛟龙云雨。
时与命、犹须天付。
兰佩芳菲无人问,叹灵均、欲向重华诉。
空壹郁,共谁语。
儿曹不料扬雄赋。
怪当年、甘泉误说,青葱玉树。
风引船回沧溟阔,目断三山伊阻。
但笑指、吾庐何许。
门外苍官千百辈,尽堂堂、八尺须髯古。
谁载酒,带湖去。
【注释】
①此作于庆元二年(1196),时稼轩瓢泉新居已成,然犹未迁徙。徐斯远:徐文卿字斯远,信州玉山人。《叶水心文集·徐思远文集序》赞其淡功名,乐山水,“以文达志,为后生法”。下第:徐斯远于庆元元年初领乡荐,次年礼部应试落第。词慰友人落第。叠用故实,但事贴而语畅,一无堆砌呆滞之弊。词由意必及第,而岂料不中;由试官无学、埋没人才而载酒带湖、乐而忘忧;通篇紧扣慰友题旨,抑扬抗坠而又平和舒展。
②“逸气”句:谓友人眉宇间有超逸轩昂的气度风神。
③“似王良”两句:意友人赴试如王良御马,轻车熟路,焉能不中。王良:一名孙无政,晋之善御马者,为赵简子御。骅骝:良马名,相传为周穆王八骏之一。
④“我觉”两句:本以为友人此次赴试当似蛟龙得云雨,腾飞指日。《三国志·吴志·周瑜传》载,周瑜上疏称刘备“恐蛟龙得云雨,终非池中物也”。池中物:喻蛰居一隅、无远大抱负之人。
⑤“时与命”句:友人落第非关文才,乃时命不济。
⑥“兰佩”四句:屈原犹自时命不济,况吾辈落第,宽慰中含鸣不平之意。灵均:即屈原。其《离骚》自谓:“扈江离与辟芷兮,纫秋兰以为佩。”“郁邑余侘傺兮,吾独穷困乎此时也!”“济沅湘以南征兮,就重华而陈辞。”重华:舜的别号。壹郁:忧闷。壹,同“抑”。
⑦“儿曹”三句:以左思之误评扬雄之《甘泉赋》,喻试官之不识友人妙文,以致友人落第。扬雄《甘泉赋》有句云:“翠玉树之青葱兮,璧马犀之璘■〈王扁〉。”左思《三都赋序》评曰:“然相如赋《上林》而引卢桔夏熟,扬雄赋《甘泉》而陈玉树青葱,假称珍怪,以为润色。考之果木则生非其壤,校之神物则出非其所。于辞则易为藻饰,于义则虚而无征。”按:唐、宋人驳左思者颇多。
⑧“风引”两句:以仙岛神山,风行船回,望而不达,喻友人落第而理想难以实现。三山:指传说中的蓬莱、方丈、瀛洲。《史记·封禅书》:“此三神山者,其传在渤海中,去人不远。患且至则船风引而去。……未至,望之如云,及到,三神山反居水下。临之,风辄引去,终莫能至。”伊:助词无义。
⑨吾庐何许:杜牧《李给事诗》:“何处是吾庐。”何许:何处。
⑩“门外”:两句:谓门外列有千百株高大而古老的松柏。苍官:松柏的别称。始皇登泰山,避雨松下,因封松为五大夫。唐武则天封柏为五品大夫。髯须古:亦指松柏。苏轼《游蒋山诗》:“夹路苍髯古,迎人翠麓偏。”
-----------转自“羲皇上人的博客”-----------
- 上一篇:兰佩芳菲无人问,叹灵均、欲向重华诉。
- 下一篇:儿曹不料扬雄赋。
猜您喜欢更多》
与“空壹郁,共谁语。”相关诗句阅读
- 接天莲叶无穷碧,映日荷花
- 小荷才露尖尖角,早有蜻蜓
- 夜来南风起,小麦覆陇黄
- 深居俯夹城,春去夏犹清
- 首夏犹清和,芳草亦未歇
- 连雨不知春去,一晴方觉夏
- 清江一曲抱村流,长夏江村
- 芳菲歇去何须恨,夏木阳阴
- 黄梅时节家家雨,青草池塘
- 绿遍山原白满川,子规声里
- 稻花香里说丰年,听取蛙声
- 水晶帘动微风起,满架蔷薇
- 绿树村边合,青山郭外斜
- 糁径杨花铺白毡,点溪荷叶
- 松下茅亭五月凉,汀沙云树
- 自去自来梁上燕,相亲相近
- 卷地风来忽吹散,望湖楼下
- 日长睡起无情思, 闲看儿
- 竹摇清影罩幽窗,两两时禽
- 纷纷红紫已成尘,布谷声中
- 晴日暖风生麦气,绿阴幽草
- 欲把西湖比西子,淡妆浓抹
- 绿荫不减来时路,添得黄鹂
- 南州溽暑醉如酒,隐几熟眠
- 更无柳絮因风起,惟有葵花
- 一夜雨声凉到梦,万荷叶上
- 微风忽起吹莲叶,青玉盘中
- 昆仑之高有积雪,蓬莱之远
- 月明船笛参差起,风定池莲
- 竹深树密虫鸣处,时有微凉
精品推荐
分类导航
- 唐诗三百首
- 古诗三百首
- 宋词精选
- 元曲精选
- 古诗十九首
- 小学古诗
- 小学生必背古诗80首
- 小学生必背古诗70首
- 写景的古诗
- 咏物诗
- 描写春天的古诗
- 描写夏天的古诗
- 描写秋天的古诗
- 描写冬天的古诗
- 描写雨的古诗
- 描写雪的古诗
- 描写风的古诗
- 描写花的古诗
- 描写梅花的古诗
- 描写荷花的古诗
- 描写柳树的古诗
- 描写月亮的古诗
- 描写山的古诗
- 描写水的古诗
- 描写长江的古诗
- 描写黄河的古诗
- 描写儿童的古诗
- 山水诗
- 田园诗
- 边塞诗
- 含有地名的古诗
- 节日古诗
- 春节古诗
- 元宵节古诗
- 清明节古诗
- 端午节古诗
- 七夕古诗
- 中秋节古诗
- 重阳节古诗
- 古代抒情诗
- 伤怀的古诗
- 咏史怀古诗
- 爱国古诗
- 送别诗
- 离别诗
- 思乡诗
- 思念的诗
- 爱情古诗
- 励志古诗
- 哲理诗
- 闺怨诗
- 赞美老师的古诗
- 赞美母亲的古诗
- 关于友情的古诗
- 关于战争的古诗
- 忧国忧民的古诗
- 婉约诗词
- 豪放诗词
- 人生必背古诗
- 论语
- 诗经
- 孙子兵法
- 三十六计
- 史记
- 周易
- 山海经
- 资治通鉴
- 黄帝内经
- 了凡四训
- 梦溪笔谈
- 千字文
- 世说新语
- 左传
- 大学
- 中庸
- 尚书
- 礼记
- 周礼
- 仪礼
- 庄子
- 鬼谷子
- 老子
- 孟子
- 墨子
- 荀子
- 韩非子
- 列子
- 淮南子
- 管子
- 尉缭子
- 吴子
- 伤寒论
- 天工开物
- 素书
- 汉书
- 文心雕龙
- 吕氏春秋
- 孝经
- 孔子家语
- 颜氏家训
- 孙膑兵法
- 搜神记
- 笑林广记
- 楚辞
- 乐府诗集
- 论衡
- 百战奇略
- 战国策
- 三国志注
- 将苑
- 六韬三略
- 反经
- 公孙龙子
- 司马法
- 逸周书
- 黄帝四经
- 清官贪官传
- 睡虎地秦墓竹简
- 贞观政要
- 金刚经
- 佛说四十二章经
- 水经注
- 农桑辑要
- 文昌孝经
- 六祖坛经
- 地藏经
- 徐霞客游记
- 弟子规
- 增广贤文
- 幼学琼林
- 冰鉴
- 容斋随笔
- 智囊
- 围炉夜话
- 商君书
- 魏书
- 周书
- 三字经
- 子夏易传
- 笠翁对韵
- 公羊传
- 尔雅
- 三国志
- 后汉书
- 明史
- 晋书
- 宋史
- 新唐书
- 旧唐书
- 隋书
- 元史
- 宋书
- 北齐书
- 新五代史
- 陈书
- 金史
- 南齐书
- 梁书
- 旧五代史
- 辽史
- 北史
- 南史
- 续资治通鉴
- 明季北略
- 浮生六记
- 高士传
- 大唐西域记
- 传习录
- 小窗幽记
- 国语
- 说苑
- 本草纲目
- 神农本草经
- 难经
- 千金方
- 奇经八脉考
- 濒湖脉学
- 棋经十三篇
- 古画品录
- 茶经
- 百家姓
- 智囊(选录)
- 罗织经
- 朱子家训
- 陶庵梦忆
- 红楼梦
- 三国演义
- 聊斋志异
- 西游记
- 水浒传
- 儒林外史
- 封神演义
- 太平广记
- 警世通言
- 镜花缘
- 醒世恒言
- 剪灯新话
- 隋唐演义
- 初刻拍案惊奇
- 老残游记
- 博物志
- 孽海花
- 三侠五义
- 穆天子传
- 二刻拍案惊奇
- 喻世明言
- 说唐全传
- 老残游记续集
- 三刻拍案惊奇
- 四十二章经
- 心经
- 法华经
- 华严经
- 楞伽经
- 无量寿经
- 圆觉经
- 易传
- 抱朴子
- 阴符经
- 黄庭经
- 文子
- 太玄经
- 悟真篇
- 声律启蒙
- 随园诗话